Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedeniyle Boşanma Davası

Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedeniyle Boşanma

Giriş

Evlilik, bireylerin bir araya gelerek ortak bir yaşam sürdürmelerini sağlayan yasal bir kurumdur. Ancak, çeşitli nedenlerle evlilik birliği sarsılabilir ve çiftler, boşanma kararı alabilirler. Türkiye'de, evlilik birliğinin temelinden sarsılması, Medeni Kanun'da düzenlenmiş ve belirli şartlara bağlanmıştır. Bu makalede, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmanın hukuki boyutu, süreci ve sonuçları ele alınacaktır.

Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması: Hukuki Tanım ve Şartlar

Türk Medeni Kanunu'nun 166. maddesi, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmayı düzenlemektedir. Kanun, bu durumu şu şekilde tanımlar:

"Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir."

Bu hükme göre, boşanma davasının kabul edilebilmesi için şu şartların sağlanması gerekmektedir:

1. Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması: Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeyi imkansız kılacak derecede bozulmuş olmalıdır. Bu, eşler arasındaki ciddi ve sürekli anlaşmazlıkları, duygusal kopuklukları veya fiziksel ayrılıkları içerebilir.

2. Çekilmezlik Kriteri: Evliliğin devamı, davacı eş için çekilmez hale gelmelidir. Bu durum, subjektif bir değerlendirme gerektirir ve her somut olayda farklılık gösterebilir.

3. İspat Yükümlülüğü: Davacı eş, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını ve evliliğin kendisi için çekilmez hale geldiğini ispatlamak zorundadır. Bu süreçte tanık ifadeleri, yazılı belgeler ve diğer deliller kullanılır.

Boşanma Davasının Süreci

1. Dava Dilekçesi

Boşanma davası, davacı eşin ikametgahının bulunduğu aile mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başlar. Dilekçede, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına dair somut olaylar ve deliller belirtilir.

2. Ön İnceleme Duruşması

Mahkeme, dava dilekçesini inceledikten sonra ön inceleme duruşması yapar. Bu duruşmada, taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları belirlenir ve delil tespiti yapılır.

3. Delillerin Toplanması ve İncelenmesi

Mahkeme, tarafların sunduğu delilleri toplar ve inceler. Tanıkların dinlenmesi, belgelerin değerlendirilmesi ve gerektiğinde uzman görüşlerine başvurulması bu süreçte gerçekleştirilir.

4. Karar

Mahkeme, delillerin değerlendirilmesi sonucunda evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına karar verirse, boşanmaya hükmeder. Aksi halde, davanın reddine karar verir.

Boşanmanın Hukuki Sonuçları

1. Maddi ve Manevi Tazminat

Türk Medeni Kanunu'na göre, boşanma nedeniyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu eş, diğer eşten maddi tazminat talep edebilir. Ayrıca, kişilik hakları saldırıya uğrayan eş, manevi tazminat talebinde bulunabilir.

2. Nafaka

Boşanma davası sonucunda, eşlerin ekonomik durumlarına göre nafaka ödenmesine karar verilebilir. İştirak nafakası, çocukların bakım ve eğitim masraflarını karşılamak amacıyla hükmedilirken, yoksulluk nafakası ise boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek eşe ödenir.

3. Velayet

Çocukların velayeti, boşanma sürecinde önemli bir konudur. Mahkeme, çocuğun üstün yararını gözeterek velayeti belirler. Velayet hakkı verilmeyen ebeveynin, çocukla kişisel ilişki kurma hakkı saklıdır.

4. Mal Paylaşımı

Boşanma durumunda, eşler arasındaki mal rejimi de sona erer. Türkiye'de 2002 yılından itibaren yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimi olarak belirlenmiştir. Bu rejime göre, evlilik süresince edinilen mallar eşler arasında eşit olarak paylaştırılır.

Hukuki Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar

Boşanma davalarında, uygulamada çeşitli sorunlar ve zorluklar yaşanabilir:

1. Delil Yetersizliği: Evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını ispatlamak, çoğu zaman zor bir süreçtir. Tanık ifadeleri ve somut delillerin yetersizliği, davanın seyrini olumsuz etkileyebilir.

2. Uzun Süreçler: Boşanma davaları, mahkemelerin yoğunluğu ve delil toplama süreçlerinin uzunluğu nedeniyle uzayabilir. Bu durum, taraflar için psikolojik ve maddi açıdan yıpratıcı olabilir.

3. Nafaka ve Tazminatın Tahsili: Mahkeme tarafından hükmedilen nafaka ve tazminatların tahsili, uygulamada sıkça karşılaşılan bir sorundur. Bu tür alacakların tahsilinde icra işlemlerine başvurulması gerekebilir.

Sonuç

Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma, hukuki açıdan kapsamlı bir süreçtir. Türk Medeni Kanunu'nda belirlenen şartlar ve prosedürler çerçevesinde yürütülen bu davalar, tarafların haklarının korunmasını ve adil bir çözüm bulunmasını amaçlamaktadır. Boşanma sürecinde yaşanan hukuki ve uygulama sorunları, taraflar için zorlu olabilir. Ancak, hukukun sağladığı haklar ve koruma mekanizmaları sayesinde, boşanmanın olumsuz etkileri en aza indirgenmeye çalışılmaktadır.